İnternetin yaygınlaşması ve teknolojinin hızla gelişmesiyle birlikte, e-ticaret tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de yükselen bir trend haline gelmiştir. Artık evimizden çıkmadan, dünyanın herhangi bir yerinden dilediğimiz ürünü sipariş edebiliyor, hizmetlere kolaylıkla erişebiliyoruz.
Ticaret Bakanlığı‘nın yayınladığı “Türkiye’de E-ticaretin Görünümü 2024” raporu, ülkemizde e-ticaretin geldiği noktayı detaylı bir şekilde ele alıyor ve geleceğe ışık tutan önemli veriler sunuyor. Bu blog yazısında, raporda öne çıkan başlıca noktaları, sektörlerdeki büyüme trendlerini, tüketici alışkanlıklarını ve e-ticaretin geleceğine dair öngörüleri ele alacağız.
Türkiye E-Ticaretinde İvme Kazanıyor
Rapora göre, Türkiye’de e-ticaret hacmi 2023 yılında bir önceki yıla göre %115,15 artarak 1,85 trilyon TL (77,89 milyar dolar) seviyesine ulaştı. İşlem sayısı da %22,25 artarak 5,87 milyar adede yükseldi. Bu etkileyici büyüme, e-ticaretin Türkiye ekonomisindeki öneminin giderek arttığını gösteriyor.
2024 yılına dair öngörüler de oldukça olumlu. E-ticaret hacminin bu yıl 3,39 trilyon TL (82,39 milyar dolar) seviyesine ulaşması, işlem sayısının ise 6,67 milyar adede yükselmesi bekleniyor.
Sektörlerdeki Büyüme Trendleri
E-ticaretin hemen hemen her sektörü etkisi altına aldığını görüyoruz. Raporda, sektör bazında büyüme trendleri de ayrıntılı bir şekilde ele alınıyor.
- Beyaz Eşya ve Küçük Ev Aletleri: E-ticaret hacminde en yüksek paya sahip sektör olan beyaz eşya ve küçük ev aletleri, 2023 yılında bir önceki yıla göre %140,93 artışla 233 milyar TL’lik hacme ulaştı.
- Elektronik: Elektronik sektörü de e-ticarette önemli bir paya sahip. 2023 yılında %194,22 artışla 135 milyar TL’lik hacme ulaşan elektronik sektöründe, özellikle cep telefonu ve dizüstü bilgisayar satışları öne çıkıyor.
- Giyim, Ayakkabı ve Aksesuar: E-ticaretin gözde sektörlerinden olan giyim, ayakkabı ve aksesuar sektörü, 2023 yılında %135,65 artışla 127,26 milyar TL’lik hacme ulaştı.
- Gıda ve Süpermarket: E-ticaretin en hızlı büyüyen sektörlerinden biri olan gıda ve süpermarket sektörü, pandemiyle birlikte büyük bir ivme kazandı. 2023 yılında %182,71 artışla 75,09 milyar TL’lik hacme ulaşan sektörde, online market alışverişleri yaygınlaşıyor.
- Havayolları: Pandemi nedeniyle büyük bir daralma yaşayan havayolları sektörü, 2021 yılından itibaren toparlanmaya başladı. 2023 yılında %127,26 artışla 102,4 milyar TL’lik hacme ulaşan sektörde, online bilet satışları giderek artıyor.
- Seyahat, Taşımacılık ve Depolama: Pandemi döneminde daralma yaşayan sektör, 2021 yılından itibaren toparlanma sürecine girdi. 2023 yılında %118,45 artışla 52,36 milyar TL’lik hacme ulaşan sektörde, online rezervasyon ve bilet satışları ön plana çıkıyor.
- Yemek: Online yemek siparişi platformlarının yaygınlaşmasıyla birlikte, yemek sektöründe de e-ticaret hacmi hızla artıyor. 2023 yılında %140,87 artışla 47,26 milyar TL’lik hacme ulaşan sektörde, hamburger ve pizza gibi hızlı tüketim ürünleri en çok tercih edilenler arasında yer alıyor.
Tüketici Alışkanlıkları ve Yeni Trendler
Rapor, tüketici alışkanlıkları ve e-ticarette yükselen yeni trendler hakkında da önemli bilgiler sunuyor.
- Mobil Uygulamaların Yükselişi: E-ticaret işlemlerinin büyük bir kısmı artık mobil uygulamalar üzerinden gerçekleştiriliyor. Hem işlem hacmi hem de işlem sayısı bakımından mobil uygulamalar, web sitelerini ve mobil web sitelerini geride bırakmış durumda.
- Çok Kanallı Satış Stratejileri: Geleneksel perakendeciler, e-ticarete geçiş yaparak fiziki mağazalarıyla online platformları entegre eden çok kanallı satış stratejilerini benimsiyor. Bu sayede müşterilerine hem online hem de offline alışveriş imkanı sunuyorlar.
- Dijital Hizmetlerin Yükselişi: Dijitalleşmeyle birlikte, eğitim, danışmanlık ve eğlence gibi hizmetler de online platformlar üzerinden sunulmaya başlandı. Dijital hizmetlerin e-ticaret hacmindeki payı giderek artıyor.
- Q-Commerce (Hızlı Ticaret): Tüketicilerin hızlı teslimat beklentisiyle birlikte, Q-commerce (hızlı ticaret) modeli de hızla yaygınlaşıyor. Gıda, süpermarket, yemek siparişi ve çiçekçilik gibi sektörlerde, siparişler 1 saat veya daha kısa sürede teslim ediliyor.
- Yeşil Ulaşım ve Mikro-Mobilite: E-ticarette yaşanan artış, lojistik ve teslimat sektöründe de yeni trendler ortaya çıkardı. Çevre dostu ulaşım çözümlerine olan talep artıyor ve mikro-mobilite çözümleri (paylaşımlı elektrikli scooter ve bisikletler) şehir içi teslimatlarda önemli bir rol oynuyor.
- Yeni Nesil Ödeme Sistemleri: Dijital cüzdanlar, ön ödemeli kartlar, alışveriş kredileri ve şimdi al sonra öde (BNPL) gibi yeni nesil ödeme sistemleri, e-ticareti kolaylaştırıyor ve tüketicilere daha fazla seçenek sunuyor.
E-Ticaretin Geleceği ve Öngörüler
Rapor, e-ticaretin Türkiye ekonomisindeki rolünün daha da artacağını öngörüyor. Ekonometrik analizler, e-ticaret hacmindeki artışın ekonomik büyüme ve istihdamı destekleyici bir etkiye sahip olduğunu gösteriyor.
Önümüzdeki yıllarda, yapay zeka, veri analitiği, artırılmış gerçeklik ve blockchain gibi teknolojilerin e-ticareti daha da dönüştürmesi bekleniyor. Kişiselleştirilmiş alışveriş deneyimleri, artırılmış gerçeklik ile ürün deneyimi, dronelar ile teslimat ve blockchain ile güvenli ödeme sistemleri gibi yenilikler, e-ticaretin geleceğini şekillendirecek önemli trendler arasında yer alıyor.
“Türkiye’de E-ticaretin Görünümü 2024” raporu, e-ticaretin Türkiye ekonomisi için önemli bir büyüme motoru olduğunu açıkça ortaya koyuyor. Raporda sunulan veriler ve analizler, e-ticaret alanında faaliyet gösteren işletmeler, girişimciler ve yatırımcılar için yol gösterici nitelikte.
E-ticaretin geleceğine dair öngörüler de oldukça heyecan verici. Yeni teknolojiler ve yenilikçi iş modelleri, e-ticareti daha da dinamik ve rekabetçi bir hale getirecek. Bu süreçte, tüketici beklentilerini karşılamak ve sürekli değişen pazar dinamiklerine ayak uydurmak, e-ticarette başarılı olmanın anahtarı olacak.
